美食 闭着眼睛吃禾虫 “Nhắm mắt” để ăn rươi

禾虫是越南饮食中最具特色的食物之一，尤其是在河内及北方各省。相信只要吃过一次用这个奇特原料制作的菜品，谁都会...





禾虫是越南饮食中最具特色的食物之一，尤其是在河内及北方各省。相信只要吃过一次用这个奇特原料制作的菜品，谁都会上瘾，尽管很多人头一次品尝的时候都闭着眼睛不敢看。

Rươi là một trong những thực phẩm tạo nên các món ăn độc đáo nhất trong ẩm thực Việt Nam, đặc biệt là ở Hà Nội và các tỉnh miền Bắc. Chắc chắn bạn sẽ  “nghiện” các món ăn chế biến từ nguyên liệu kỳ lạ này ngay từ lần đầu thưởng thức, sau khi đã “nhắm mắt” vượt qua ấn tượng ban đầu.



越南人自古就有这么一句歌谣：“就盼着十月的到来，白白的米饭，满满一碗的禾虫，还有什么能比这更令人满足的。”作家武鹏曾经写道：“吃禾虫是一种习俗，到了季节吃不着就如同一个漂亮的姑娘荒废了她如花似玉的青春年华，以后就留下遗憾。”这足以说明禾虫的魅力。

Người Việt xưa có câu ca “Ước gì cho đến tháng mười bát cơm thì trắng bát rươi thì đầy.” Nhà văn Vũ Bằng cũng từng viết “Ăn rươi là một thông lệ, đến mùa mà không được ăn thì như là một người đàn bà đẹp đã để phí mất tuổi hoa, sau này sẽ nặng một niềm tiếc nhớ”. Những điều trên đủ cho thấy rươi có sức hút đến thế nào.

尽管如此，吃禾虫也不是一件容易的事情。禾虫身上毛茸茸的，泛着红红绿绿的颜色，看上去跟蛆虫没啥两样，因此容易让不熟悉的人觉得害怕。禾虫只生长在广宁省、海防市和海阳省等地的咸淡水交汇处。禾虫的捕捉季节很短，只有农历9月至10月。禾虫制作的菜品富含蛋白质、脂肪、矿物质，营养丰富。

Vậy nhưng, để ăn rươi không hề dễ. Những con rươi mình phủ lông tơ, phơn phớt màu xanh đỏ trông như những con giun nên dễ khiến người chưa quen nhìn thấy e ngại. Rươi lại chỉ sống ở vùng nước ngọt giáp nước lợ như ở các tỉnh Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Ninh. Mùa rươi cũng rất ngắn, chỉ trong khoảng thời gian ngắn giữa tháng 9-10 âm lịch. Ăn những món từ rươi rất bổ cho sức khỏe bởi nó chứa chất dinh dưỡng như đạm, béo, muối khoáng…



使用禾虫可以烹制出各式各样不同的菜品，可以用烤、红烧、蒸煮等方法制作出禾虫酱、禾虫春卷、禾虫煎蛋、禾虫炒高笋等等。

Từ nguyên liệu đơn giản là con rươi, người ta sáng tạo ra rất nhiều món ngon khác nhau: mắm rươi, nem rươi, rươi đúc trứng, rươi xào củ niễng, nướng, kho, hấp...

但最常见的是禾虫煎蛋，这种大众口味得到人们的青睐。大家都说河内人制作的禾虫煎蛋最好吃，巧手精工。选用非常新鲜的禾虫，加上肉末，添上鸡蛋黄，再加上必不可少的陈皮和少许茴香菜。将所有材料加上调味料和鱼露拌匀，倒入煎锅小火煎香。煎好的禾虫香酥，美味可口，有着禾虫巧妙搅拌的香味，还带有陈皮和茴香的微微辣味和淡淡的香味。品尝这道菜时要趁热，配上胡椒、香菜、生菜，蘸着酸酸甜甜的鱼露调味，“令人觉得带有奇怪的风味：香酥、鲜美，虽不似蜂蛹那般香，但嚼起来却觉得脆脆的，让人以为吃的是刚掏出来的蜂蛹，香味恰到好处，甜而不腻。”（武鹏的《河内美食随笔》）。这种品尝过后便不会忘记的味道为河内饮食文化增添了更多的印记。

Nhưng chả rươi vẫn là phổ thông nhất và hợp khẩu vị nhiều người. Người ta bảo chả rươi do người Hà Nội làm là ngon nhất, cũng bởi sự tinh tế, cầu kỳ trong cách chế biến. Lựa những con rươi thật tươi, thêm vào thịt nạc băm, đập thêm lòng trứng gà. Ăn món này nhất định không thể thiếu vỏ quýt (trần bì) và vài nhánh thì là. Tất cả ướp với gia vị, nước mắm ngon trộn đều, đổ vào chảo rán thật nhỏ lửa. Miếng chả thơm lừng, béo ngậy, mang hương vị hòa trộn khéo léo của rươi, phảng phất vị cay cay, hăng hăng của vỏ quýt, thì là. Ăn ngay khi còn nóng hổi, thêm hạt tiêu, rau mùi, xà lách, chấm đẫm với nước mắm chua ngọt, “ta nghe thấy dâng lên một phong vị rất lạ lùng: béo, vừa đủ ngọt, không bùi hẳn như nhộng mà nhai lại hơi sừn sựt — và ta tưởng tượng như ăn những con ong non mới lấy ở khoái ra, thơm vừa vặn, không ngào ngạt nhưng ý nhị”. Chính hương vị “một lần nhớ mãi” của chả rươi đã góp nét ấn tượng làm phong phú thêm văn hóa ẩm thực của Hà Nội.

相比起来知名度没那么高的禾虫春卷，制作方法是将禾虫打散，与粉丝、木耳、瘦肉以及各种蔬菜、调料拌匀，用春卷皮裹上，油炸过后，香气扑鼻，吃起来味道香浓，脆酥可口。

Ít phổ biến hơn một chút có món nem rươi. Rươi đánh tan trộn với miến, mộc nhĩ, thịt nạc và các loại rau gia vị, cuộn trong những lớp bánh đa nem rán thật giòn, tỏa khói nghi ngút, ăn đậm đà, ngầy ngậy, béo béo.



民间的烤禾虫、清淡的蒸禾虫等等同样也给我们带来别样的风味。将禾虫与切丝的鲜笋、白萝卜尤其是高笋一块炒，是下饭的绝好美味。

Rươi nướng dân dã, rươi hấp thanh nhẹ cũng đem lại những phong vị khác, có vị ngon rất riêng. Rươi xào với những rau củ như măng tươi, củ cải, đặc biệt hợp với củ niễng thái chỉ, ăn rất “đưa cơm”.

红烧禾虫的制作则要求更精细一些，要用砂锅来烹制，先在下面垫上黄南姜叶、薄薄的姜片、干陈皮、酸杨桃和各种配菜，然后放上禾虫，再加上五花肉，倒入鱼露一起红烧。烧煮几个小时后就有一锅热腾腾的红烧禾虫，配上粉条一起吃简直是美味无比。

Rươi kho cầu kỳ hơn, nấu trong nồi đất, lót bên dưới rươi là lá giềng, lát gừng mỏng, vỏ quýt khô, khế chua, rau gia vị, có thêm cả thịt ba chỉ kho cùng nước mắm. Om chừng vài tiếng là có niêu rươi nóng sốt, vừa ăn với bún vừa xuýt xoa.

为了便于保存，人们还制作禾虫酱，这种酱浓稠，呈黄褐色。到了闲暇时节，天气也凉快些了，舀出一碗禾虫酱蒸热，将水煮的五花肉切得薄薄的，蘸着禾虫酱，配上姜片、酸杨桃片、青蕉片或是将各种翠绿的蔬菜一块用春卷皮卷起来，吃到嘴里那叫一个香，那叫一个甜，实在是没有其他菜品可以比得上。

Để ăn được lâu, người ta làm ra mắm rươi, loại nước chấm sánh đặc màu vàng nâu đậm. Vào những ngày thảnh thơi mát mẻ, có bát mắm rươi chưng nóng để chấm thịt ba chỉ luộc thái thật mỏng, ăn kèm với lát gừng, khế chua, chuối xanh, hoặc cuộn trong miếng bánh đa nem đầy đủ rau gia vị xanh mướt, đủ vị ngọt bùi, thơm ngậy, thật không gì tuyệt bằng.

每年禾虫的捕获季节很短，随着天气渐渐变冷，能够吃上几块炸禾虫，蘸着酸辣鱼露，吃着白米饭就能让人觉得无比满足。每到秋风乍起时，带着乡土气息的美味禾虫便会勾起人们的念想以及购买的欲望。

Mỗi năm chỉ có một mùa rươi, nhưng chỉ cần trong thời gian ngắn ngủi ấy có một vài miếng chả chấm mắm ớt chua cay ăn trong bữa cơm những ngày lành lạnh, thế là đủ để người ta hài lòng. Để rồi cứ đến những ngày gió heo may là nhớ, là tìm mua cho kỳ được mớ rươi tươi ngon như chứa cả hương vị đất trời.

    关注 荷花杂志